مهدی(عج) در کتاب های اهل سنت...
او گفت: نام مقدس مهدی(ع) و مژده ی ظهور او در اسلام، اول بار بر زبان شخص پیامبر اکرم(ص) جاری شد و اون حضرت بشارت مهدی رو به دخترشون فاطمه (علیها السلام) داده و طبق نوشته ی اون عالم سنّی فرمودن:
«ابشری یا فاطمه فانّ المهدی منک» بشارت باد بر تو ای فاطمه که مهدی از فرزندان توست1 و مساله ی مهدی(ع) تا اونجا قطعی و حتمیه که سیوطی، عالم مشهور اهل سنت می نویسه: پیامبر فرمودند«من کذّل المهدی فقد کفر» هرکس مهدی را تکذیب کند کافر است.2
گفتم: خیلی جالبه که اهل تسنن هم روایات مربوط به مهدی موعود را ذکر کردن.
گفت: پس اگر برات جالبه این نکته رو بدون که حتی در قدیمی ترین کتاب حدیثی اهل سنت یعنی مسند احمد حنبل که نویسنده ی اون قبل از ولادت امام مهدی(ع) از دنیا رفته، سخنان پیامبر اکرم(ص)درباره ی مهدی موعود به چشم می خوره. یعنی کسی که خودش قبل از ولادت مهدی موعود در دنیا زندگی کرده و فوت کرده معتقد به مهدی موعود بوده.3
مهدی در ادیان و مکاتب جهان
و از اون جالب تر اینه که اصلا مساله ی اعتقاد به منجی موعود و آمدن شخصی که همه عالم رو اصلاح می کنه، یک مساله ی بین المللی و جهانی. همه ادیان و فرقه های عالم معتقد به ظهور او هستن و همه ی انبیاء گذشته و رهبران مذهبی، پیروان شون رو به آمدن مصلح غیبی و تشکیل دهنده حکومت واحد جهانی بشارت دادن. در هریک از آیین و ادیان و مکاتب و ملل و اقوام از مصلح جهانی با تعبیرهای متناسب با فرهنگ خودشون نام برده شده و سخن گفته شده. به قول شاعر:
هریک به زبانی صفت حمد تو گوید
بلبل به غزلخوانی و طوطی به ترانه
وقتی صحبت به اینجا رسید او در حالی که کاغذی از جیب ش در می آورد گفت: این عبارت رو از کتابی نوشته ام و آوردم که برات بخونم. گوش کن:
«در آیین زرتشت از او به نام سوشیانت یا سوشیانس (نجات دهنده ی بزرگ جهان) و در میان یهودیان به نام ماشیع (مهدی بزرگ) و در آیین هندی به نام آواتارا و در آیین بودایی به نام بودای پنجم و در میان برهمائیان به نام ویشنو و در کتاب شاکمونی از کتب مقدس دادتک برهمائیان به نام آخرین وصی ممتاطا(محمد) و در کتاب پاتیکل به نام راهنما(هادی، مهدی) تعبیر نموده اند. و اهالی صربستان در انتظار مارکوکرالیویچ و گرزاسپه و یونانیان در انتظار کالویبرگ و اقوام اسکاندیناوی در انتظار اودین و اقوام اروپای مرکزی در انتظار بوخص و اقوام آمریکای لاتین در انتظار گوتزلکوتل و چینی ها در انتظار کرشنا به سر می برند.»
مهدی در قرآن
وقتی صحبت به اینجا رسید با تعجب پرسیدم: پس چرا مساله ای به این مهمی در قرآن مطرح نشده و هیچ اشاره ای هم در آیات قرآن به اون نشده؟
خیلی آرام از من پرسید: شما با ترجمه و تفسیر قرآن چقدر آشنا هستی؟
با خنده گفتم: من و ترجمه و تفسیر! من هنوز روخونی قرآن کامل نیستم چه برسه به تفسیر.
گفت: پس از کجا به این محکمی ادعا می کنی هیچ اشاره ای در قرآن راجع به مهدی موعود نیست؟
گفتم: یعنی می خواین بگین در قرآن هم راجع به امام مهدی(ع) آیه ای داریم؟
گفت: بله، نه تنها یک آیه که دهها آیه در قرآن به این مساله مربوط می شه. وقتی به تفاسیر مراجعه کنی می بینی آیات زیادی هست که مفسرین گفته ن مصداق کامل این آیه شخص مهدی موعود یا روزگار اوست. البته نه اینکه نظر شخصی اونا باشه، روایاتی رو نقل می کنن که آیه رو بر مهدی موعود منطبق نموده. مثلاً در قرآن می خونیم«اولئک حزب الله الا انّ حزب الله هم المفلحون»4
در بیان و توضیح این آیه ، علامه حنفی قندوزی، عالم اهل سنت در کتاب خودش5 حدیثی از رسول خدا(ص) نقل می کنه که اون حضرت در مورد مهدی موعود (ع) فرموده ان:«او غیبت اختیار می کند، سپس خروج می کند و زمین را مالامال از عدل و داد می نماید، همان طور که از جور و ستم پر شده. خوشا به حال صبر پیشگان و شکیبایان در دوران غیبت او. خوشا به حال پایداران به محبت او و یاران اش، آنها کسانی هستند که خداوند در کتاب خود وصف شان کرده و فرموده: «هدی للمتقین الذین یومنون بالغیب» و نیز فرموده:«اولئک حزب الله ألا إنّ حزب الله هم المفلحون.»
ملاحظه می کنی چگونه این آیه رو پیامبر اکرم مربوط به مهدی موعود و یاران او دونسته ن. از این گونه آیات دهها نمونه در قرآن داریم که مفسران شیعه و سنی روایات مربوطه را در ذیل اونها آورده ن.
گفتم: خیلی عالیه، دهها آیه! من خیال می کردم حتی یک آیه هم در قرآن به مساله مهدی موعود اشاره نداره، اما حیف که من نمی تونم از این تفاسیر استفاده کنم. هم اکثر شون عربی ین و هم مفصل و متعدد. کاش می تونستم آیات قرآن رو که مرتبط با امام زمان مه مطالعه کنم. به نظر شما چطور می تونم به خواسته م برسم؟
گفت: خوشبختانه این آیات رو بعضی از نویسندگان در کتاب مستقلی جمع آوری کردن. من در این زمینه دو کتاب بهت معرفی می کنم، یادداشت کن.
1ـ کتابیه با نام«المحجه فی مانزل فی القائم الحجه» تالیف عالم بزرگ شیعه سید هاشم بحرانی ـ این کتاب به فارسی هم ترجمه شده تحت عنوان«سیمای حضرت مهدی در قرآن».
در این کتاب 120 آیه از آیات قرآن که به مهدی موعود و مسائل مربوط به اون حضرت، تأویل شه و با ذکر روایات مربوطه جمع آوری شده.
2ـ کتاب«المهدی فی القرآن»6 که دوبار ترجمه شده ، یک بار با نام«امام مهدی در قرآن» و بار دیگر با نام «موعود قرآن».
در این کتاب هم 110 آیه از آیات مرتبط با مهدی موعود با ذکر روایات جمع آوری شده نکته ی جالب اینه که در این کتاب تمام روایاتی که می گه این آیه قرآن مربوط به مهدی(ع) است، همگی از کتاب های حدیثی اهل سنت جمع آوری شده.
من که از خوشحالی در پوست نمی گنجیدم نام و مشخصات کتاب ها را یادداشت کردم و همین طور که از جای خودم بلند می شدم تا خداحافظی کنم، گفتم: چقدر این دو کتاب که معرفی کردین جالبه، آدم از مراجعه به این همه تفاسیر و پیدا کردن این همه آیه و روایت بی نیاز می شه ولی کاش یک کسی هم نظر ادیان مختلف درباره ی موعود جهانی رو جمع آوری می کرد تا به جای مراجعه به کتاب هایی مانند تورات، انجیل و امثال این ها، به همون کتاب مراجعه می کردیم.
او گفت: خوشبختانه این کار هم انجام شده. خیلی از نویسندگان نظریات ادیان و مذاهب مختلف رو جمع آوری کرده ن، از جمله یکی از محققان7 کتابی نوشته به نام«اوخواهد آمد» در این کتاب عباراتی از کتاب های ادیان و کیش های مختلف بدون کم و زیاد دقیقاً نقل شده؛ از جمله دو عبارت از مت زبور، شش عبارت از تورات و ملحقات آن، پنج عبارت از انجیل های مختلف(متّی، یوحنّا، مرقس و لوقا) و ملحقات آنها، ده عبارت از کتاب های مقدس هندیان و دانشمندان آنان و ده عبارت از منابع زرتشتیان انتخاب شده و با ذکر نشانی دقیق در کتاب نقل شده.
وقتی که بلند شده یم و داشتیم از اتاق خارج می شدیم،کنار طاقچه ای رسیدیم که در آن چند کتاب بود، دوست ام که به قصد بدرقه ی من از اتاق خارج می شد به من گفت: صبر کن، به نظرم کتابی که گفتم این جا باشه، یک مطلب جالب هست که برات می خونم ، بعد اگه خواستی کتاب رو ببر تمام شو بخون.
با کمی ورق زدن مطلب را پیدا کرد و شروع کرد به خواندن:
به سال 1359 ش. توفیقی دست داد و به هند سفر کردیم. در کشمیر در مورد زبان سانسکریت جویا شدم، معلوم شد که در دانشگاه سری نگر دو تن استاد هستند که بر زبان سانسکریت تسلط دارند. ترتیبی داده شد که چند ساعتی به خدمت شان رسیدم. از آنها در مورد آینده ی جهان پرسیدم، گفتند: آنچه در کتاب های مذهبی ما موجود است، این است که:«یک مرد آسمانی در آخر الزمان ظهور می کند ، ظلم و ستم را از پهنه ی جهان ریشه کن می سازد، حکومتی را بر اساس عدالت و آزادی در سطح جهان تاسیس می کند، دیگر در جهان از جهل و شر و تبهکاری اثری نمی ماند و همه ی انسان ها در برابر او خضوع می کنند و همه ی جهان زیر یک پرچم و تحت فرمان یک فرمانروا اداره می شود...» همه ی اظهارات آنها دقیقاً با اعتقاد ما به ظهور مصلح جهانی منطبق بود. از آنها خواستم که کتاب بخصوصی را که حاوی این مطالب باشد به من معرفی کنند، آنان نیز کتاب«گرگوار نهم» را معرفی کردند و متن سانسکریت آن را به من ارائه دادند و فرازهایی را از روی کتاب برایم خواندند و ترجمه کردند.
در این موقع من با تشکر کتاب را از دوستم گرفتم و خداحافظی کردم.
ادامه سوال وجوابها در پست های بعدی انشاالله...
http://reza-safipor.blog.ir/
1 - البرهان ـ متقی هندی، مطبعه ی خیام قمط، ص 94
2 - العرف الورودی فی اخبار المهدی» جلال الدین سیوطی،ج2، ص 83
3 - مسند احمد، ج1و3
4- مجادله/22
5 - ینابیع الموده، ص 443
6 - تالیف: آقای سید صادق حسینی شیرازی
7 - آقای علی اکبر مهدی پور.